Κοινοβουλευτική παρέμβαση του Χάρη Μαμουλάκη
Την απραξία της Κυβέρνησης ΝΔ στο ζήτημα της αντιπλημμυρικής θωράκισης της Κρήτης, αναδεικνύει ο Τομεάρχης Υποδομών & Μεταφορών Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, με Ερώτηση που κατέθεσε προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Υποδομών & Μεταφορών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, με την συνυπογραφή 15 ακόμη Βουλευτών.
«Παρά τις καταστροφές των τελευταίων ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις 28/8/2023 η Ελλάδα είναι μια από τις δυο χώρες της Ε.Ε. που δεν έχουν ξεκινήσει καν τη δημόσια διαβούλευση για την επικαιροποίηση των σχεδίων για τις πλημμύρες» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Σε σχετική μάλιστα ανακοίνωση, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας επί της ουσίας αναφέρει ότι μεσολάβησαν σχεδόν τρία χρόνια από την υποβολή του τεχνικού δελτίου πράξης το 2019, μέχρι την συμβασιοποίηση των μελετών το 2022 με συμβατική διάρκεια δύο έτη! Πρόκειται δηλαδή για ένα ακόμη δείγμα «επιτελικότητας», «αριστείας» και «συντονισμού» όταν μάλιστα η επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης και οι σημαντικότατες επιπτώσεις της θα έπρεπε να θέσουν την αναθεώρηση των χαρτών και των σχεδίων ως προτεραιότητα.».
Αναλυτικά η Ερώτηση προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Υποδομών & Μεταφορών και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, με θέμα: «Θα αγνοήσει η κυβέρνηση της Ν.Δ. τον υψηλό κίνδυνο πλημμύρας και για την Κρήτη;»
Στις 4 Σεπτεμβρίου 2023 πλημμύρισε η Θεσσαλία. Οι πλημμύρες κατέστρεψαν σπίτια, καλλιεργούμενες εκτάσεις, δρόμους και δυστυχώς χάθηκαν δεκαεπτά ανθρώπινες ζωές. Είναι γεγονός ότι οι συνέπειες μίας τέτοιας κακοκαιρίας δε θα μπορούσαν να εκμηδενιστούν. Ωστόσο, γεννώνται ερωτηματικά ως προς το εάν η κυβέρνηση της Ν.Δ. πράττει τα δέοντα προκειμένου να περιορίσει τις συνέπειες τέτοιων πλημμυρικών φαινομένων.
Πιο συγκεκριμένα, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και σε εφαρμογή του άρθρου 10 της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ και του άρθρου 9 της ΚΥΑ 31822/1542/Ε103 (ΦΕΚ 1108/Β/21-07-2010), με την οποία ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο η Κοινοτική Οδηγία 2007/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2007 για την «Αξιολόγηση και Διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας», συντάχτηκαν τα «Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας» – ΣΔΚΠ. Συνοπτικά, τα ΣΔΚΠ: 1. Λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών που καλύπτουν, 2. Καταρτίζονται σε επίπεδο Υδατικού Διαμερίσματος (Περιοχή Λεκανών Απορροής Ποταμών) για τις περιοχές που υπάρχουν δυνητικά σοβαροί κίνδυνοι πλημμύρας, 3. Τίθενται οι στόχοι για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας εστιάζοντας στη μείωση των αρνητικών συνεπειών που έχουν για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομική δραστηριότητα, 4. Τίθενται μέτρα προστασίας, καθορίζονται κοστολογημένα μέτρα ετοιμότητας καθώς και οι φορείς υλοποίησης κάθε μέτρου και 5. Γίνεται ανάλυση για όλα τα ποτάμια και για σημαντικά έργα υποδομής.
Ειδικά για την Κρήτη με την με αριθμ. 2687/Β’/06.07.2018 Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων εγκρίθηκε το ΣΔΚΠ Λεκανών Απορροής ποταμών του υδατικού Διαμερίσματος Κρήτης και της αντίστοιχης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Σύμφωνα με αυτό τα κυριότερα θέματα της Διαχείρισης Κινδύνων στο Υδατικό Διαμέρισμα της Κρήτης είναι: 1. Οι υψηλές πλημμυρικές παροχές και η αδυναμία της κοίτης των υδατορεμάτων να παροχετεύσουν τις πλημμυρικές αιχμές. 2. Η μορφολογία αλλά και οι στενώσεις της κοίτης των υδατορεμάτων σε επιμέρους τμήματα, εξαιτίας της υδροχαρούς βλάστησης, της συσσώρευσης φερτών υλών και των διατομών κάποιων εγκάρσιων τεχνικών έργων. 3. Η διάβρωση εδαφών ανάντη των περιοχών των Ζωνών Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας Υδατικού Διαμερίσματος – ΖΔΥΚΠ: «Χαμηλή ζώνη παραπόταμου Κουτσουλίδη», «Κάτω ρους Γερω – Ποτάμου, περιοχή Τυμπάκι», «Χαμηλή ζώνη λεκανών ρεμάτων Ηρακλείου» και «Χαμηλή ζώνη λεκανών ρεμάτων Χανίων». 4. Ο περιορισμός και η κάλυψη της κοίτης των υδατορεμάτων για την εξυπηρέτηση διαφόρων ανθρωπογενών χρήσεων. 5. Η αποσπασματική αντιπλημμυρική προστασία. 6. Η ανεπαρκής αποστράγγιση στις κλειστές υδρολογικές λεκάνες. Το μέγεθος της περιοχής που κατακλύζεται από πλημμύρα περιόδου επαναφοράς Τ=1000 έτη ανέρχεται σε 84,42 Km2. Ο υψηλός κίνδυνος εντοπίζεται στην περιοχή των Χανίων, στις εκβολές του ρ. Κερίτη μεταξύ Πλατανιά και Μάλεμε, στο Τυμπάκι, στο Κάτω και μέσω ρου του Γερω – Ποτάμου, στο Ηράκλειο, στο μέσω ρου του ρ. Γιόφυρου. Πολύ υψηλός κίνδυνος εντοπίζεται στην περιοχή των Χανίων, του Ηρακλείου και ανάντη του οικισμού Βώροι .
Τα μέτρα που συμβάλλουν στη διαχείριση του κινδύνου της πλημμύρας είναι συνοπτικά τα εξής: 1. Γενικό σχέδιο Πολιτικής Προστασίας. 2. Συντήρηση – καθαρισμοί υδατορεμάτων. 3. Οριοθέτηση υδατορεμάτων. 4.Καθορισμός Αιγιαλού – παραλίας. 5. Μηχανισμός εκτίμησης ζημιών και αποζημιώσεων. 6. Ασφαλίσεις αγροτικής παραγωγής. 7. Δράσεις για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας στραγγιστικών δικτύων (καθάρισμα , συντήρηση). Ενώ, συνδυαστικά μέτρα προστασίας περιλαμβάνουν: 1. Πρακτικές ανάσχεσης των πλημμυρικών ροών και συγκράτησης φερτών υλικών (Φυτοκομικά έργα: δασώσεις, θαμνώσεις, χλοάσεις), Γεωτεχνικά έργα: βαθμιδώσεις, αποξέσεις πρανών, τάφροι, ξηρολιθοδομές, κλαδοπλέγματα, μικρά φράγματα). Κήρυξη δασών και δασικών εκτάσεων ως προστατευτικών, στήριξη για την αποκατάσταση των ζημιών σε δάση από δασικές πυρκαγιές και φυσικές καταστροφές, αναδασώσεις για την αποκατάσταση δασικών περιοχών που έχουν πληγεί από πυρκαγιές, ή έχουν υποβαθμιστεί. 2. Ειδικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση πλημμυρικών κινδύνων σε ιρλανδικές διαβάσεις. 3. Σύνταξη νέων κανονισμών μελέτης έργων αποχέτευσης όμβριων και αντιπλημμυρικής προστασίας. 4. Κωδικοποίηση της νομοθεσίας σε θέματα καθαρισμού και συντήρησης ρεμάτων. 5. Σύνταξη Στρατηγικών Σχεδίων Έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας, προκειμένου να μην αντιμετωπίζονται αποσπασματικά. 6. Ενίσχυση της τεχνικής, οργανωτικής και διοικητικής ικανότητας εμπλεκόμενων φορέων σε θέματα αντιπλημμυρικής προστασίας.
Η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν αξιοποίησε την παρακαταθήκη του ΣΥΡΙΖΑ και δεν προέβη στις ενέργειες που όφειλε όπως την επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης κινδύνων πλημμυρών μέχρι τις 31.12.2021. Για αυτό άλλωστε η χώρα μας έχει δεχτεί δύο προειδοποιητικές επιστολές και μία αιτιολογημένη γνώμη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μη συμμόρφωσή της με το ενωσιακό δίκαιο και εν προκειμένω με την Οδηγία για τις πλημμύρες. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις 28.8.2023 η Ελλάδα και η Κύπρος είναι οι μόνες χώρες της ΕΕ που δεν έχουν ξεκινήσει καν τη δημόσια διαβούλευση για την επικαιροποίηση αυτών των σχεδίων. Σε σχετική του ανακοίνωση το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επί της ουσίας αναφέρει ότι μεσολάβησαν σχεδόν τρία χρόνια από την υποβολή του τεχνικού δελτίου πράξης (11.12.2019) μέχρι την συμβασιοποίηση των μελετών (30.8.2022) με συμβατική διάρκεια δύο έτη. Πρόκειται δηλαδή για ένα ακόμη δείγμα «επιτελικότητας», «αριστείας» και «συντονισμού» όταν μάλιστα η επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης και οι σημαντικότατες επιπτώσεις της θα έπρεπε να θέσουν την αναθεώρηση των χαρτών και των σχεδίων ως προτεραιότητα.
Με δεδομένα τα παραπάνω και σε συνδυασμό με τον υψηλό κίνδυνο να γίνει η Κρήτη μάρτυρας μίας αντίστοιχης τραγωδίας με αυτή της Θεσσαλίας,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί
Σε ποιες ενέργειες έχουν προβεί για την αντιμετώπιση των κινδύνων που περιγράφονται στην Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων με την οποία εγκρίθηκε το ΣΔΚΠ Λεκανών Απορροής ποταμών του υδατικού Διαμερίσματος Κρήτης και της αντίστοιχης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων;
Ποιος είναι ο συνολικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση κινδύνων πλημμύρας στην Κρήτη;
Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης μέτρων που θα συμβάλλουν στη διαχείριση του κινδύνου της πλημμύρας αλλά και μέτρων προστασίας στην Κρήτη;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Μαμουλάκης Χάρης
Αναγνωστοπούλου Σία
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Γιαννούλης Χρήστος
Ζαμπάρας Μίλτος
Καραμέρος Γιώργος
Κόκκαλης Βασίλης
Κοντοτόλη Μαρίνα
Λινού Αθηνά
Μάλαμα Κυριακή
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού
Τζούφη Μερόπη