Νέα Κοινοβουλευτική παρέμβαση του Τομεάρχη Υποδομών & μεταφορών ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ με Ερώτηση προς τους Υπουργούς Υποδομών & Μεταφορών και Εσωτερικών
Το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα των πολιτών στην πρόσβαση στη δημόσια αστική και υπεραστική οδική μεταφοράς χωρίς διακρίσεις και με ασφάλεια, αναδεικνύει ο Τομεάρχης Υποδομών & Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Χάρης Μαμουλάκης, με την κατάθεση σχετικής Ερώτησης προς τους Υπουργούς Υποδομών & Μεταφορών και Εσωτερικών, με την συνυπογραφή 13 ακόμη Βουλευτών.
«Για την ασφαλή χρήση των γεφυρών απαιτείται να αξιολογηθεί άμεσα η δομική και λειτουργική επάρκειά τους και παράλληλα να ληφθούν δράσεις επισκευής, συντήρησης και αποκατάστασής τους» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Ο τρόπος, βέβαια, που αποφάσισε το κυβερνητικό επιτελείο της Ν.Δ. να ασχοληθεί με το κρίσιμο ζήτημα της ασφαλούς χρήσης γεφυρών παρουσιάζει πολλά σημεία παραδοξότητας τα οποία χρήζουν απαντήσεων.».
Αναλυτικά η Ερώτηση προς τους Υπουργούς Υποδομών & Μεταφορών και Εσωτερικών με θέμα: «Οδικές γέφυρες Περιφερειών: έξυπνες την 31η Δεκεμβρίου 2025 – ασφαλείς πότε;».
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γεφυρών της χώρας κατασκευάστηκε στις δεκαετίες 1950 έως 1980 και οδεύει σήμερα προς το τέλος της θεωρητικής ζωής του. Επιπλέον, οι κανονισμοί με τους οποίους σχεδιάστηκαν οι γέφυρες κατά την περίοδο αυτή κρίνονται σήμερα παρωχημένοι καθώς δεν είχαν ιδιαίτερες προβλέψεις ως προς την ανθεκτικότητα, την αντισεισμικότητα και τον τρόπο κατασκευής τους. Σημειώνεται ότι οι εν λόγω γέφυρες δέχονται ολοένα αυξανόμενη τάση κυκλοφοριακού φόρτου αλλά και μεγέθους μεταφερόμενων φορτίων και μάλιστα σε μία σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα. Είναι επομένως σαφές ότι για την ασφαλή χρήση των γεφυρών απαιτείται να αξιολογηθεί άμεσα η δομική και λειτουργική επάρκειά τους και παράλληλα να ληφθούν δράσεις επισκευής, συντήρησης και αποκατάστασής τους.
Ο τρόπος, βέβαια, που αποφάσισε το κυβερνητικό επιτελείο της Ν.Δ. να ασχοληθεί με το κρίσιμο ζήτημα της ασφαλούς χρήσης γεφυρών παρουσιάζει πολλά σημεία παραδοξότητας τα οποία χρήζουν απαντήσεων.
Πιο συγκεκριμένα, το Μάρτιο του 2022 σε μόλις ένα άρθρο του ν.4903 παρέχεται εξουσιοδότηση στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών να εγκρίνει τον κανονισμό που διέπει τις διαδικασίες για την επιθεώρηση και τη συντήρηση των γεφυρών της χώρας, με άνοιγμα μήκους άνω των έξι (6) μέτρων. Επίσης, συστήνεται η Διοικητική Αρχή Γεφυρών με αρμοδιότητα τη διασφάλιση της τήρησης των διαδικασιών του ως άνω κανονισμού και της συμμόρφωσης των αρμόδιων φορέων με αυτόν. Το Νοέμβριο του 2023 εκδίδεται η σχετική υ.α. με την οποία, μεταξύ άλλων, προβλέφθηκε η ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος, επονομαζόμενου «Εθνικό Μητρώο Γεφυρών», στο οποίο εντός έξι (6) μηνών από τη λειτουργία του οι φορείς λειτουργίας και συντήρησης γεφυρών (Περιφερειακές Ενότητες, Ο.Τ.Α., Παραχωρησιούχοι) υποχρεούνται να καταχωρήσουν τα προβλεπόμενα στοιχεία για τις γέφυρες αρμοδιότητάς τους.
Λίγους μήνες νωρίτερα, και ειδικότερα στις 26 Απριλίου 2023, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών τροποποιεί Απόφαση Ένταξης ενός άλλου, σχετικού με γέφυρες, έργου με τίτλο «Έξυπνες Γέφυρες» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5180538) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με την ως άνω τροποποιητική απόφαση, μεταξύ άλλων, προστέθηκε το Υποέργο 3: «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών». Ο συνολικός εκτιμώμενος προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 120.230.524 € συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., ο οποίος σύμφωνα με το τμήμα Ζ’ της με Α.Δ.Α.: 9103Η-4ΤΟ απόφασης θα χρηματοδοτηθεί από το εθνικό σκέλος του Π.Δ.Ε. Το έργο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός του 4ου τριμήνου του 2025. Σημειώνεται ότι ως Υπουργείο ευθύνης ορίστηκε το Υποδομών και Μεταφορών και φορέας υλοποίησης το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.). Έτσι, στις 31 Μαΐου 2023 το Τ.Ε.Ε. προέβη στη διακήρυξη ηλεκτρονικού διεθνούς, άνω των ορίων, διαγωνισμού για τη σύναψη συμφωνίας – πλαίσιο για το σχετικό έργο «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών» ΚΗΜΔΗΣ: 23PROC012788176 ποσού χωρίς ΦΠΑ 96.960.100,00 €, Φ.Π.Α. 23.270.424,00 € και με δικαίωμα προαίρεσης 50%.
Περιληπτικά με τη συμφωνία – πλαίσιο αναφέρεται ότι θα αναπτυχθούν έξυπνες υποδομές γεφυρών για την παρακολούθηση της δομικής απόκρισης 260 επιλεγμένων γεφυρών, στις δεκατρείς (13) Περιφέρειες της χώρας, σε πραγματικό χρόνο μέσω σύγχρονων συστημάτων και μεθοδολογιών ενόργανης παρακολούθησης (αισθητήρες τεχνολογίας IoT) της δομικής υγείας (Real Time Structural Health Monitoring – RTSHM). Στα πλαίσια του προτεινόμενου έργου, κάθε Περιφέρεια θα κληθεί να προτείνει και να προτεραιοποιήσει ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητάς τους τις γέφυρες αρμοδιότητάς της οι οποίες χρήζουν παρακολούθησης αναφορικά με την στατική τους επάρκεια. Κατόπιν της σύναψης της Συμφωνίας – Πλαίσιο το έργο θα χωριστεί σε επιμέρους έργα (υποέργα) των οποίων το επακριβές αντικείμενο, συνολικό τίμημα καθώς και τα χρονοδιαγράμματα εκτέλεσης δεν είναι γνωστά εκ των προτέρων, αλλά θα καθορίζονται με την κάθε Εκτελεστική Σύμβαση που θα υπογράφεται μεταξύ της Αναθέτουσας Αρχής και του εκάστοτε Αναδόχου, ο οποίος θα καλείται προς υπογραφή. Ο Ανάδοχος επίσης αναλαμβάνει να προσφέρει υπηρεσίες σεμιναριακής 12ωρης εκπαίδευσης στο σύστημα σε στελέχη και διαχειριστές που θα υποδείξει/ορίσει η εκάστοτε αναθέτουσα αρχή.
Η διάρκεια της Συμφωνίας Πλαίσιο ορίζεται έως την εξάντληση του προϋπολογισμού της και κατά ανώτατο διάστημα σε τριάντα (30) μήνες από την υπογραφή της με καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης του φυσικού αντικειμένου την 31η Δεκεμβρίου 2025. Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της συμφωνίας – πλαίσιο/ εκτελεστικών συμβάσεων περιλαμβάνει τις εξής φάσεις: I. Πρωτοβάθμιος έλεγχος γεφυρών, σχεδιασμός RTSHM, σχεδιασμός σεμιναρίων παρακολούθησης και λογισμικού (4 μήνες), II. Δευτεροβάθμιος έλεγχος γεφυρών- εκπόνηση μελέτης αποτίμησης, καθορισμός ορίων επιτελεστικότητας, αναπροσαρμογή τελικών ορίων ελέγχου (16 μήνες), III. Ανάπτυξη ολοκληρωμένης ηλεκτρονικής πλατφόρμας SBN (10 μήνες), IV. Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία RTSHM (16 μήνες), V. Μη καταστροφικές δοκιμαστικές φορτίσεις ανά γέφυρα (6 μήνες), VI. Πιλοτική λειτουργία, επικαιροποίηση μελετών ανά γέφυρα και εκπαίδευση (2 μήνες), VII. Παραγωγική λειτουργία (8 μήνες). Επίσης, ο Ανάδοχος της σύμβασης αναλαμβάνει κατά τη διάρκεια παραγωγικής λειτουργίας αλλά και κατά το χρόνο που καλύπτει η εγγύηση να υποβάλλει σε διμηνιαία βάση αναλυτική τεχνική αναφορά παρακολούθησης όλων των γεφυρών καθώς και έκτακτη τεχνική αναφορά σε περίπτωση υπερβάσεων προκαθορισμένων ορίων ασφάλειας. Η ελάχιστη ζητούμενη περίοδος εγγύησης είναι δύο (2) έτη από την οριστική παραλαβή της εκάστοτε εκτελεστικής σύμβασης του έργου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, πρώτον, ότι θα διατεθεί κατά μέσο όρο το εξαιρετικά υψηλό ποσό των 462.425 € συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. ανά γέφυρα προκειμένου να πληροφορηθούμε για τη στατική της επάρκεια χωρίς ωστόσο να διατίθεται κάποιο ποσό για μελέτη, επισκευή, αποκατάσταση και συντήρηση, δεύτερον, ότι θα αναπτύσσεται εκ παραλλήλου το πληροφοριακό σύστημα «Εθνικό Μητρώο Γεφυρών» και, τρίτον, ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη άμεσης αξιολόγησης και αποκατάστασης γεφυρών που έχουν ήδη χαρακτηριστεί ως εύτρωτες, ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. (α) Εκπονήθηκε μελέτη σκοπιμότητας αλλά και ανάλυση κόστους/οφέλους σχετικά με το έργο «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών»; (β) Ποιες εναλλακτικές λύσεις εξετάστηκαν για τη διενέργεια ελέγχου αξιολόγησης της δομικής επάρκειας και λειτουργικότητας των γεφυρών και, αν ναι, για ποιο λόγο απορρίφθηκαν; (γ) Ποιο θα ήταν το μέσο κόστος ανά γέφυρα σε περίπτωση που προκρίνονταν κάποια άλλη λύση;
2. Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025, που είναι η καταληκτική προθεσμία ολοκλήρωσης του φυσικού αντικειμένου του έργου «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών», πόσες γέφυρες που έχουν κριθεί εύτρωτες σκοπεύετε να αποκαταστήσετε;
3. (α) Ποιο είναι το ποσό χρηματοδότησης που διατέθηκε ετησίως από το 2019 έως και σήμερα για τη συντήρηση και αποκατάσταση γεφυρών σε όλα τα επίπεδα διοίκησης και σε ποιες γεωγραφικές περιοχές κατανεμήθηκε και (β) Ποιο ποσό έχετε προϋπολογίσει να διαθέσετε από σήμερα μέχρι τις 31.12.2025 για τη συντήρηση και αποκατάσταση των γεφυρών και πώς κατανέμεται αυτό ανά περιφέρεια;
4. (α) Με ποια κριτήρια αποφασίστηκε η εκ παραλλήλου ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος του «Εθνικού Μητρώου Γεφυρών» με το έργο για τις «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών» και (β) Υφίσταται αλληλοεπικάλυψη των στοιχείων που θα περιλαμβάνονται στα δύο πληροφοριακά συστήματα; Προβλέπεται διαλειτουργικότητα/διασύνδεση των δύο συστημάτων;
5. (α) Ποιον θα βαρύνουν οι τυχόν απώλειες του επί τόπου εξοπλισμού κατά την περίοδο της διετούς εγγύησης; (β) Μετά την πάροδο της διετούς εγγύησης ποιο θα είναι το ετήσιο μέσο κόστος συντήρησης του εξοπλισμού και των εφαρμογών; (γ) Υπάρχει όρος αποκλειστικής συντήρησης του εξοπλισμού και των εφαρμογών από τον Ανάδοχο και μετά τη περίοδο εγγύησης ή θα μπορεί κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας να παρασχεθεί και από άλλους;
6. (α) Ποιες ήταν οι συμμετοχές στο διαγωνισμό για το έργο «Έξυπνες Γέφυρες Περιφερειών» και (β) Ποια ήταν η έκπτωση που προσφέρθηκε σε καθεμιά από αυτές;
7. Σκοπεύετε να επεκτείνετε τη δράση των έξυπνων γεφυρών;
8. Πόσα άτομα κατά μέσο των 13ων Περιφερειών της χώρας θα έχουν την αρμοδιότητα παρακολούθησης της δομικής απόκρισης επιλεγμένων γεφυρών; Θα πρέπει να ασκούνε και παράλληλα καθήκοντα; Σκοπεύετε να ενισχύσετε τις Π.Ε. και τους Ο.Τ.Α. με προσωπικό ούτως ώστε να μη διαταραχθεί περαιτέρω η λειτουργία τους;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Μαμουλάκης Χάρης
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βέττα Καλλιόπη
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Καραμέρος Γεώργιος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γεώργιος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)