Στον όρο παραγωγική ανασυγκρότηση, παραγωγικό μετασχηματισμό τόσο στην κλίμακα των επιχειρήσεων όσο και στην κλίμακα της οικονομίας συνολικά, καίρια ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν εκτός από το που, είναι το γιατί, το πότε, το πως, για ποιους αλλά και με ποιους θέλω να φτάσω εκεί που θέλω να φτάσω. Οι απαντήσεις είναι που θα οδηγήσουν στην κατάστρωση του οδικού χάρτη για την πραγμάτωση του μετασχηματικού οράματος. Αυτός ο οδικός χάρτης, αυτό το ταξίδι είναι που έχει σημασία και είναι και αυτός που διαφοροποιεί τις πολιτικές. Στο ταξίδι που αποφάσισε να «ταξιδέψει» η ΝΔ για την παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδας πολλοί δε θα έχουνε κάρτα επιβίβασης. Υπάρχει πληθώρα στοιχείων που αναλύονται προκειμένου για τη λήψη αποφάσεων. Ο τρόπος της ανάλυσής τους ωστόσο και η κατάστρωση του σχεδίου ανασυγκρότησης διαφοροποιείται με βάση τις απαντήσεις που έχουν δοθεί στα επιμέρους ερωτήματα του που, πως, πότε, γιατί.
Η ΝΔ όταν διαβάζει τα στοιχεία για τη μικρή συμβολή της βελτίωσης της παραγωγικότητας εργασίας στην αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ λαμβάνει αποφάσεις για αύξηση των ωρών εργασίας και για κυριακάτικη εργασία. Λαμβάνει αποφάσεις σε αντίθετη κατεύθυνση με την καταγεγραμμένη στις 27 χώρες της ΕΕ αρνητική σχέση μεταξύ του επιπέδου σχετικής παραγωγικότητας και των ωρών εργασίας ανά απασχολούμενο. Πρόκειται με τις πολιτικές αυτές επιλογές της ΝΔ να αμβλυνθεί το χάσμα της παραγωγικότητας εργασίας που μας χωρίζει από την ευρωζώνη και που για το 2025 εκτιμάται στις 30 και στις 25 ποσοστιαίες μονάδες ως προς τους απασχολούμενους και ως προς τις ώρες εργασίας αντίστοιχα; Επίσης, όταν αναλύει τα δεδομένα αναφορικά με τον αριθμό των επιχειρήσεων και τα ποσοστά κατανομής της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας όπου η Ελλάδα ακολουθεί τα πρότυπα των υπολοίπων χωρών της ΕΕ με εξαίρεση το πλήθος των μεγάλων επιχειρήσεων λαμβάνει αποφάσεις που οδηγούν στο κλείσιμο της «προβληματικής» για την ελληνική οικονομία μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Όταν και ενώ η καινοτομία και η τεχνολογική και ψηφιακή αναβάθμιση αποτελούν στόχο επιθυμητό το στοιχείο της μείωσης της ποσοστιαίας μεταβολής της πραγματικής παραγωγικότητας 2009-2023 σε επιχειρήσεις εντάσεως γνώσης και υψηλής τεχνολογίας όπου διαπιστώνεται ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις μείωσαν από 58,4% σε 45,4% τον αριθμό των εργαζομένων με συνακόλουθη τη μείωση της συνεισφοράς τους στο ΑΕΠ η ΝΔ ενδέχεται να μην αναλύει περαιτέρω το στοιχείο αφού αυξήθηκε η ποσοστιαία κατανομή στις μεγάλες επιχειρήσεις που είναι και το κυβερνητικό ζητούμενο.
Τα παραπάνω ρητορικής φύσεως ερωτήματα παρέχουν τις ενδείξεις αν όχι τις αποδείξεις για το πως οραματίζεται η ΝΔ την Ελλάδα του μέλλοντος. Η κυβέρνηση υιοθετεί το μοντέλο της «φτηνής» ανάπτυξης ενός μοντέλου με τα γνωρίσματα του χαμηλού κόστους εργασίας, της περιορισμένης προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, της εκποίησης και ιδιωτικοποίησης βασικών δημόσιων περιουσιακών στοιχείων σε ξένα κεφάλαια και της επιστροφής της Ελλάδας σε μία χώρα εισαγωγών. Για το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βεβαίως και είναι σημαντική και επιθυμητή η βελτίωση στους δείκτες ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας της Ελλάδας και η σύγκλιση με τις ανεπτυγμένες οικονομίες. Όμως δεν εστιάζουμε μόνο στους όρους της αύξησης των επενδύσεων, στη δημιουργία νέων κλάδων ή προϊόντων, στην αλλαγή της ποιότητας και της οργάνωσης της παραγωγής ώστε να είναι πιο αποτελεσματική και συμφέρουσα για τη αύξηση του ΑΕΠ. Μία τέτοια οπτική θα ήταν μυωπική. Στον παραγωγικό μετασχηματισμό που οραματίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εξίσου σημαντικές με τις παραγωγικές δυνάμεις είναι και οι παραγωγικές σχέσεις. Η αγορά εργασίας και οι νομικές ρυθμίσεις που διέπουν τη λειτουργία της, οι αγορές προϊόντων και ο ανταγωνισμός, η σύνθεση του φορολογικού μείγματος, το χρηματοπιστωτικό σύστημα και η κρατική διαχείριση του χρήματος, οι μορφές ιδιοκτησίας, η οργάνωση των σχέσεων στο εσωτερικό της παραγωγής είναι ζητήματα μείζονος σημασίας. Για το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η οικονομία δε περιορίζεται στο real estate και το τουρισμό, αλλά αναπτύσσεται σύμμετρα στο σύνολο των παραγωγικών τομέων της χώρας, τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα και ειδικά στην οικονομία της γνώσης. Για το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η κοινωνική ευημερία, η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, η δίκαιη αναδιανομή του πλούτου, το δικαίωμα σε αξιοπρεπή και σταθερή εργασία, το δικαίωμα πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή στέγη και βέβαια ένα βιώσιμο κοινωνικό κράτος αποτελούν τις πυξίδες μας. Με το δικό μας σχέδιο ενισχύεται ο ρόλος του αναπτυξιακού, κοινωνικού κράτους στη ρύθμιση της αγοράς και στο συντονισμό των παραγωγικών, κοινωνικών και αυτοδιοικητικών φορέων για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων. Μία παραγωγική ανασυγκρότηση μπορεί επιτευχθεί με πολλούς τρόπους σημασία έχει η οπτική από την οποία την προσεγγίζεις.
Πρώτη δημοσίευση, Οικονομικά Χρονικά, Τριμηνιαία Επιστημονική Έκδοση Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας 5/2/2025