Κατάθεση Ερώτησης προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Η εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων, ο εκσυγχρονισμός και η προσαρμογή στις απαιτήσεις της κυκλικής οικονομίας, αναδεικνύονται από τον Τομεάρχη Οικονομικών & Ανάπτυξης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτή Ηρακλείου Χάρη Μαμουλάκη, με την κατάθεση σχετικής Ερώτησης προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την συνυπογραφή 8 ακόμη Βουλευτών.
«Παρατηρείται μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση στη θέσπιση Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, όπως επίσης και απουσία παροχής κάθε πληροφόρησης» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Γι’ αυτό και ζητάμε απαντήσεις σε μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων, όπως το που οφείλεται αυτή η καθυστέρηση, γιατί δεν υπάρχει συνεργασία με τους επιμελητηριακούς φορείς, πότε αναμένεται να εκδοθεί η προβλεπόμενη ΚΥΑ, καθώς και ποιες είναι οι συνέπειες και οι κυρώσεις που προβλέπονται να επιβληθούν στην χώρα μας από την ΕΕ, για τη μη επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης στη συγκεκριμένη κατηγορία αποβλήτων.».
Αναλυτικά η Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα: «Αδικαιολόγητη η καθυστέρηση θέσπισης Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ) για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και η απουσία παροχής πληροφόρησης»
Με το Μέρος Β΄ του ν.4819 (Α’ 129/23.7.2021) ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η Οδηγία (ΕΕ) 2018/851 της 30ης Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ σχετικά με τα απόβλητα. Σκοπός της νομοθέτησης, πέραν της ενσωμάτωσης, ήταν η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για τη διαχείριση των αποβλήτων, την εναλλακτική διαχείριση, τον εκσυγχρονισμό αλλά και την προσαρμογή στις απαιτήσεις της κυκλικής οικονομίας για τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και τη διευκόλυνση συνετούς και ορθολογικής χρησιμοποίησης των φυσικών πόρων. Ωστόσο, μέχρι και σήμερα, σχεδόν 4 έτη μετά από τη ψήφιση του ν.4819 ο σχεδιασμός για την οργάνωση του Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων παρουσιάζει σημαντικές καθυστερήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, με τις διατάξεις των ν.4819/2021 και ν.5151/2024 προβλέφθηκε η θέσπιση Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ) για νέες κατηγορίες προϊόντων όπως τα: κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, είδη επίπλωσης, στρώματα ύπνου, παιχνίδια και αθλητικός εξοπλισμός με σκοπό την προώθηση της ιεράρχησης αποβλήτων το αργότερο έως την 3η Ιανουαρίου 2022. Η θέσπιση των ΠΔΕΠ για τις ως άνω αναφερόμενες νέες κατηγορίες προϊόντων, κατ’ εξουσιοδότηση της παρ.4 του άρθρου 72 του ν.4819, ανήκει στην αρμοδιότητα των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης. Περαιτέρω, με την ίδια κοινή υπουργική απόφαση εξειδικεύονται οι υπόχρεοι παραγωγοί, οι διακινητές των προϊόντων, οι ελάχιστες προδιαγραφές των συστημάτων χωριστής συλλογής και περαιτέρω διαχείρισης των αποβλήτων των προϊόντων, οι εμπλεκόμενοι φορείς στα ανωτέρω συστήματα, οι ποσοτικοί στόχοι συλλογής, ανακύκλωσης ή ανάκτησης, τα στοιχεία και τα ποσοτικά δεδομένα που συλλέγονται από τους φορείς Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) ή ΑΣΕΔ και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια σχετική με τη λειτουργία των συστημάτων. Παράλληλα, οι παραγωγοί των προϊόντων είχαν την υποχρέωση το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 να σχεδιάσουν και να οργανώσουν Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) για το σύνολο των προϊόντων που διαθέτουν στην αγορά σε διαφορετική περίπτωση κληθούν να καταβάλουν πρόστιμα. Οι τιθέμενες προθεσμίες έχουν παρέλθει χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι προβλεπόμενες απαιτούμενες ενέργειες.
Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας (ΒΕΑ) ήδη από τις αρχές του 2023 αλλά και η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ) αντιλαμβανόμενοι τις συνέπειες της καθυστέρησης ως προς την εναλλακτική διαχείριση κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων έχουν απευθυνθεί στο καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο ζητώντας την επίσπευση της έκδοσης της σχετικής ΚΥΑ. Σημειώνονται ότι: η κλωστοϋφαντουργία είναι ο τέταρτος σε μέγεθος κλάδος που ρυπαίνει το περιβάλλον προξενώντας το 10% των εκπομπών CO2-eq παγκοσμίως, με την εκτίμηση παραγόμενων κλωστοϋφαντουργικών αποβλήτων να ανέρχεται σε 92 εκατ. τόνους και με μία αναμενόμενη αύξηση ποσοστού 60% μέχρι το 2030 σε σχέση με το 2015. Επίσης, η έκταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι άμεσα συναρτώμενη από το είδος της ίνας. Έτσι, επί παραδείγματι, για την παραγωγή περίπου 25 εκατ. τόνων βαμβακιού καταναλώνεται περίπου το 2,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης νερού ενώ για την παραγωγή συνθετικών ινών, με βάση ορυκτές πρώτες ύλες, καταναλώνονται 98 εκατ. τόνοι μη ανανεώσιμων πόρων ετησίως. Μετά τη συσκευασία και την κατασκευή, ο κλάδος της κλωστοϋφαντουργίας ευθύνεται για τη μεγαλύτερη κατανάλωση πλαστικού. Σε αντιδιαστολή η ανακύκλωσή των Κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων παγκοσμίως, δεν ξεπερνά το 1% και στην Ελλάδα η ανακύκλωση ρούχων είναι σχεδόν μηδενική.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, το ότι στη με Α.Π. 1954/02.12.2024 Ερώτηση που απευθύνανε από κοινού στους αρμόδιους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ανάπτυξης λάβαμε έγγραφη απάντηση μόνο από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης με την οποία μας πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι ως προς την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης σχετικά με τη θέσπιση ΠΔΕΠ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα επισπεύδον Υπουργείο είναι το Περιβάλλοντος και Ενέργειας και σε συνδυασμό με τη σημασία άμεσου εκσυγχρονισμού και προσαρμογής στις απαιτήσεις της κυκλικής οικονομίας,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Που οφείλεται η καθυστέρηση στην έκδοση της προβλεπόμενης στην παρ.4 του άρθρου 72 του ν.4819 ΚΥΑ σχετικά με τη θέσπιση Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ) για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα;
2. Σκοπεύει να συνεργαστεί με τους επιμελητηριακούς φορείς για έναν άμεσο, πλήρη και ολοκληρωμένο σχεδιασμό αναφορικά και τα ΠΔΕΠ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα;
3. Πότε αναμένεται να εκδοθεί η προβλεπόμενη στην παρ.4 του άρθρου 72 του ν.4819 ΚΥΑ σχετικά με τη θέσπιση Προγραμμάτων Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού (ΠΔΕΠ) για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα;
4. Ποιες οι συνέπειες και οι κυρώσεις που προβλέπονται να επιβληθούν στην χώρα μας από την ΕΕ για τη μη επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης στη συγκεκριμένη κατηγορία αποβλήτων;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Μαμουλάκης Χάρης
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Ζαμπάρας Μίλτος
Βέττα Καλλιόπη
Δούρου Ειρήνη
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Παπαηλιού Γιώργος
Τσαπανίδου Πόπη