Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων στη Βουλή προς τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών
Την ενημέρωση της Βουλής σχετικά με το πόσο πραγματικά κοστίζουν τα έργα υποδομών στο Δημόσιο με την τακτική της ΝΔ ζητάει ο Τομεάρχης Οικονομικών & Ανάπτυξης Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, καταθέτοντας τη σχετική Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων (ΑΚΕ) προς τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών, με τη συνυπογραφή του Τομεάρχη Μεταφορών και Υποδομών Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου και 12 ακόμη Βουλευτών.
Αναλυτικά η ΑΚΕ προς τον κ. Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών με θέμα: «Πόσο κοστίζουν τελικά τα δημόσια έργα υποδομών στο Δημόσιο;»
Τα δημόσια έργα υποδομών αποτελούν τεχνικά έργα μεγάλης κλίμακας για τη δημιουργία, επέκταση, βελτίωση ή συντήρηση τεχνικών συστημάτων απαραίτητων για τη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας και προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Τα έργα αυτά συντελούν στην οικονομική ανάπτυξη και η χρηματοδότησή τους συνιστά κρίσιμο στοιχείο για τη βιωσιμότητα και την ποιότητά τους. Η επιλογή του τρόπου κατασκευής αλλά και της πηγής χρηματοδότησής των δημοσίων έργων μπορεί να πάρει διάφορες μορφές με τα κριτήρια επιλογής του ενδεδειγμένου μοντέλου να συναρτώνται από το μέγεθος και τη φύση του έργου, την κοινωνική και οικονομική απόδοση, τη δημοσιονομική ικανότητα του κράτους, το ρίσκο κατασκευής και λειτουργίας, το ενδιαφέρον ιδιωτικών σχημάτων, τη διαθεσιμότητα ευρωπαϊκών κονδυλίων κ.ά. Σε κάθε περίπτωση το ύψος της χρηματοδότησής τους είναι πολύ υψηλό και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στο σχεδιασμό των συμβάσεων δημοσίων έργων καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος ενεργοποίησης ρητρών αποζημιώσεων και διαφυγόντων κερδών που εκτοξεύουν το κόστος συμβολής του δημοσίου έτη περαιτέρω.
Πιο συγκεκριμένα, στις συμβάσεις παραχώρησης όπου ο ιδιώτης αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση και εκμετάλλευση του έργου, στις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.) όπου ο ιδιώτης χρηματοδοτεί, κατασκευάζει και διαχειρίζεται το έργο ενώ το δημόσιο καταβάλει πληρωμές διαθεσιμότητας ή παραχωρεί το δικαίωμα εκμετάλλευσης καθώς και στις δημόσιες συμβάσεις όπου το κράτος χρηματοδοτεί εξ’ ολοκλήρου το έργο υφίστανται ρήτρες που προβλέπουν την υποχρέωση του ενός συμβαλλόμενου μέρους, δημοσίου ή αναδόχου, να αποζημιώσει το άλλο μέρος σε περίπτωση παράβασης όρων της σύμβασης που έχουν ως αποτέλεσμα άμεσες ή έμμεσες ζημιές οι οποίες δε θα συντελούνταν αν η σύμβαση είχε εκτελεστεί κανονικά. Επιπλέον, προβλέπονται και συμβατικές ποινές που αφορούν την καταβολή ενός προκαθορισμένου οφειλόμενου ποσού σε περίπτωση καθυστέρησης ή μη εκπλήρωσης. Η σημασία των εν λόγω ρητρών έγκειται στην προστασία του επενδυτή ή αναδόχου αλλά και του δημοσίου.
Σχετικά με τα μεγέθη των οφειλόμενων αποζημιώσεων από πλευράς δημοσίου αναφέρονται ενδεικτικά πως για τα έργα: α. Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης, Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση του τμήματος Χερσόνησος-Νεάπολη, με Σ.Δ.Ι.Τ. λόγω μετάθεσης της προγραμματισμένης ημερομηνίας διαθεσιμότητας υπηρεσιών και της ημερομηνίας σύμφωνα με το άρθρο 13 της Σύμβασης Σύμπραξης έγινε αποδεκτό το δικαίωμα αποζημίωσης του Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης (Ι.Φ.Σ.). Σημειώνεται ότι ο Ι.Φ.Σ. εκτιμά την αποζημίωση στο συνολικό ποσό των 124.523.000,00 €, (πλέον αναλογούντος ΦΠΑ, εφόσον εφαρμόζεται), και που το ύψος της θα οριστικοποιηθεί μετά την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών και την εξέτασή τους από την Αναθέτουσα Αρχή, β. Μετατροπή σε αυτοκινητόδρομο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης τμήμα: Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου η αποζημίωση του αναδόχου για θετικές ζημιές ανέρχεται σε 21.000.000,00 € και γ. Σύμβαση Παραχώρησης Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης και Μελέτη, Κατασκευή και Χρηματοδότηση των οδικών του συνδέσεων, έγινε αίτημα ένταξης ποσού 363.800.000,00 ευρώ στο Τ.Π.Α. του Υπουργείου Υποδομών και παρασχέθηκε η σύμφωνη γνώμη προς τούτο του Αναπληρωτή Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου για τη χρηματοδότηση της αποζημίωσης της απώλειας εσόδων της εταιρείας Παραχώρησης του εν λόγω έργου. Γίνεται αντιληπτό το μέγεθος των αποζημιώσεων αλλά και η συνακόλουθη επίπτωσή τους σε δημοσιονομικούς, αναπτυξιακούς και κοινωνικούς όρους.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, τα ιστορικά στοιχεία που συνιστούν τεκμηριωτικό υλικό ως προς τους λόγους που ενεργοποιούνται οι σχετικές ρήτρες και που θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη κατά το σχεδιασμό, τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμβάσεων σχετικών με δημόσια έργα υποδομών και σε συνδυασμό με την αναγκαιότητα σε όρους διαφάνειας, χρηστής διάθεσης των δημοσίων πόρων αλλά και πληροφόρησης των πολιτών σχετικά με το συνολικό καταβληθέν ποσό ως απόρροια της ενεργοποίησης των ρητρών καλείται ο αρμόδιος κ. Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών να καταθέσει στην εθνική αντιπροσωπεία στοιχεία για:
1. Τα ποσά που καταβλήθηκαν ή θα καταβληθούν από το δημόσιο, από την 7η Ιουλίου 2019 μέχρι και σήμερα, ως απόρροια ενεργοποίησης ρητρών αποζημίωσης για άμεσες, έμμεσες ζημιές καθώς και για συμβατικές ποινές που αφορούν σε δημόσια έργα υποδομών.
2. Το ύψος των καταβληθέντων ή υπό καταβολή ποσών ανά έργο με αναφορά στην αιτία ενεργοποίησης της σχετικής ρήτρας.
3. Τον αρχικό και τον τελικό προϋπολογισμό έκαστου έργου υποδομών για το οποίο αρχής γενομένης από την 7η Ιουλίου 2019 έως και σήμερα καταβλήθηκαν ή θα καταβληθούν ποσά από το δημόσιο ως απόρροια ενεργοποίησης ρητρών αποζημίωσης για άμεσες, έμμεσες ζημιές καθώς και για συμβατικές ποινές.
4. Συγκεκριμένες περιπτώσεις δημόσιων έργων υποδομών που ο ανάδοχος, ή ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης ή ο Παραχωρησιούχος υποχρεώθηκε σε καταβολή ποσών ως απόρροια ενεργοποίησης ρητρών αποζημίωσης ζημιάς, ποινικής ρήτρας, απώλειας εσόδων και κατάπτωσης εγγυητικής επιστολής με ανάλυση των σχετικών ποσών ανά έργο.
Οι Αιτούντες Βουλευτές
Μαμουλάκης Χάρης
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Δούρου Ειρήνη
Κασιμάτη Νίνα
Κοντότολη Μαρίνα
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γιώργος
Τσαπανίδου Πόπη
Ψυχογιός Γεώργιος