Άρθρο του Χάρη Μαμουλάκη, Προέδρου του Ε.Σ.Δ.Α.Κ. και Αντιδημάρχου Ηρακλείου
Ξεκινώντας από τα αποκαλούμενα «μικρά», δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να πραγματοποιήσουμε τις απαραίτητες αλλαγές στα «μεγάλα». Την αυτονόητη αυτή αλήθεια επεσήμανε και ο Καρλ Μαρξ, υποστηρίζοντας ότι «με την ποσοτική συσσώρευση προκαλούμε ποιοτική μεταβολή».
Άλλωστε, το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο που άνθισε τις προηγούμενες δεκαετίες, και πρώτα στις σκανδιναβικές χώρες, εδραζόταν περισσότερο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, καλλιεργώντας την ατομική ευθύνη, ως αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής. Ενεργοποιώντας την κοινωνική συνείδηση εμφύσησε στους πολίτες την ευαισθησία για τα καίρια ζητήματα της καθημερινότητάς τους. Τους κατέστησε συμμέτοχους εμπεδώνοντας την αντίληψη ότι τίποτα δεν γίνεται χωρίς αυτούς.
Στη Σκανδιναβία ο δείκτης ενδιαφέροντος για την προστασία του περιβάλλοντος, για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που αυτό προσφέρει είναι υψηλός. Δεν περιορίζεται μόνο στις καθαρές πόλεις. Αντανακλά μια ευρύτερη κουλτούρα που συνδέεται με την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. Κορυφαίο παράδειγμα, ο τρόπος που διαχειρίζονται τα απόβλητα. Η ανακύκλωση είναι τρόπος ζωής. Οι επιδόσεις τους στην κυκλική οικονομικά είναι ιδιαίτερα αξιόλογες.
Η απόκλιση της χώρας μας από το ευρωπαϊκό κεκτημένο αποδεικνύεται σημαντική. Χαρακτηριστική είναι η καθυστέρηση που επιδείξαμε στην αξιοποίηση των απορριμμάτων, αλλά και η αμεριμνησία μας για την προστασία του περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα αυτά πιστοποιούν τόσο την αναπτυξιακή μας υστέρηση, όσο και την παραγωγική και οικονομική. Εξ ου και η εναρμόνισή μας με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες είναι ζωτική ανάγκη.
Από τις μεγαλύτερες (π.χ. Γερμανία) μέχρι και τις μικρότερες (π.χ. Λιθουανία), μετά την πρόληψη και την ανακύκλωση που ξεκινάει από το σπίτι, τα σκουπίδια οδηγούνται σε σύγχρονα εργοστάσια. Τα εργοστάσια ανακτούν απ’ αυτά ενέργεια: ηλεκτρική, θερμότητα, βιοαέριο. Είναι δε μέσα στις πόλεις, δίπλα σε σχολεία και πάρκα, προσφέροντας «καθαρή» ενέργεια στους κατοίκους. Κι αυτό διότι η σύγχρονη τεχνολογία τους δεν μολύνει την ατμόσφαιρα.
Το παράδοξο είναι χώρες που υπολείπονταν της δικής μας έχουν κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια. Η Εσθονία, η οποία πρόσφατα μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκπλήσσει. Το 2013 ξεκίνησε την πρώτη κρατική μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων. Το 2015 επεξεργάστηκαν εκεί 245.000 τόνοι. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία η Ελλάδα οδηγεί για ταφή το 81% των σκουπιδιών της, ενώ η Εσθονία λιγότερο από 5%.
Δυστυχώς χάσαμε πολλά χρόνια υποτιμώντας τη σημασία που έχουν τα «μικρά» στη ζωή μας, στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και προπαντός στην ανάπτυξη του τόπου μας. Αργήσαμε να αντιληφθούμε την ανεκτίμητη αξία που έχουν τα απορρίμματα. Θεωρούσαμε ότι ο κύκλος ζωής των προϊόντων κλείνει με την απόρριψη τους στους κάδους και στις χωματερές. Ωστόσο, θάβοντας και καίγοντάς τα δεν επιβαρύναμε μόνο το περιβάλλον. Παράλληλα στερηθήκαμε τη δυνατότητα να αποκομίσουμε οφέλη απ’ αυτά.
Ο Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης, αντιλαμβανόμενος τη χρησιμότητα της ανακύκλωσης, την προέταξε ως καίρια προτεραιότητα. Εξ ου και επενδύουμε στην κυκλική οικονομία. Μετά το Συνέδριο που διοργανώσαμε, το οποίο είχε ξεχωριστή επιτυχία, εστιάζουμε τις προσπάθειες μας, σε συνεργασία με τους δήμους και τους φορείς, στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων της Κρήτης για το μείζον αυτό ζήτημα.
Φιλοδοξία μας είναι να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό περιβαλλοντικό κίνημα αξιών.
Απώτερος σκοπός μας, να πείσουμε όσο γίνεται περισσότερους πως η ανακύκλωση δεν είναι κάτι εξωτικό που συγκινεί κάποιους ευαίσθητους περιβαλλοντικά πολίτες. Ούτε είναι υπόθεση δευτερεύουσας ή τριτεύουσας σημασίας. Αντιθέτως, αποτελεί πράξη ζωτικής σημασίας. Προσδίδει ουσία και πνοή στην ανθρώπινη υπόστασή μας. Ταυτόχρονα, στον Σύνδεσμο, θεμελιώνοντας τη στρατηγική της κυκλικής οικονομίας, βάζουμε την Κρήτη στον αστερισμό της πράσινης καινοτομίας.