Μια μεγάλη εκκρεμότητα φαίνεται να μπαίνει σε τροχιά επίλυσης. Ο ΒΟΑΚ, που χρόνια τώρα αποτελεί μνημείο υστέρησης, αυτός ο απαρχαιωμένος, ακατάλληλος, πρωτίστως δε, επικίνδυνος, αποκαλούμενος «εθνικός δρόμος».
Μέχρι σήμερα δυστυχώς, οι ανθρώπινες ζωές που θρηνούμε κάθε χρόνο δεν στάθηκαν ικανές ώστε να προταχθεί και να επισπευστεί η κατασκευή του. Παρά τις πάμπολλες διακηρύξεις από όλες τις κυβερνήσεις, η Κρήτη στερείται σύγχρονου αυτοκινητόδρομου και οι υπάρχουσες υποδομές σε καμιά περίπτωση δεν ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις του τόπου μας.
Ως εκ τούτου, αποτελεί ζωτική ανάγκη η κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, του άξονα που θα συνδέσει την Κίσσαμο με τη Σητεία. Πρόκειται για ένα εγχείρημα σύνθετο και απαιτητικό, με εξαιρετικά μεγάλο κόστος. Όμως, η απόκτηση ασφαλούς και σύγχρονου αυτοκινητόδρομου στην Κρήτη, είναι ζήτημα καίριας σημασίας για την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου μας.
Γι’ αυτό και η προπαρασκευή που έγινε από το αρμόδιο υπουργείο πρέπει να έχει συνέχεια.
Τα προβλήματα που υπάρχουν ως προς τη δυνατότητα σύνδεσης του ενός με το άλλο άκρο του νησιού – πρωτίστως οικονομικά – οφείλουν να αντιμετωπιστούν. Η πρόθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να χρηματοδοτήσει το έργο με το ποσό του 1,1 δις ευρώ συνιστά θετική εξέλιξη. Οι πρόσθετοι πόροι που θα χρειαστούν μπορούν να αναζητηθούν από άλλα κοινοτικά κονδύλια. Προφανώς απαιτούνται χρονοδιαγράμματα τα οποία θα αφορούν στην πρώτη φάση τη διαδρομή Χανιά – Άγιο Νικόλαο και στη δεύτερη την επέκταση από Κίσσαμο σε Σητεία.
Ως πολιτικός μηχανικός, γνωρίζω όλες τις θεατές και αθέατες πλευρές του έργου. Παρακολουθώ με ενδιαφέρον τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά και πρόσφατα. Αντιλαμβάνομαι ότι η νέα χάραξη του ΒΟΑΚ ανεβάζει στα ύψη το κόστος, με τις πρώτες εκτιμήσεις να προσεγγίζουν το υπέρογκο ποσό των 5 δις ευρώ. Εξ ου και συμφωνώ με την κοινή πρόταση που κατέθεσε η Περιφέρεια και ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης, η επαναχάραξη να κινηθεί σε χαμηλό ποσοστό. Ο βαθμός, το μέγεθος και ο χαρακτήρας αυτής, συναρτάται και με το τελικό κόστος του έργου. Σε αυτό το σημείο και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί εις τρόπον ώστε να εξασφαλίσουμε μια άρτια κατασκευή σε καθεστώς πλήρους ασφάλειας αλλά συγχρόνως, να φροντίσουμε να μην εκτιναχθεί το προϋπολογιστικό ύψος του έργου που ουσιαστικά θα χρεωθεί στο δημόσιο. Είναι ένα πολύ χρήσιμο σημείο – μην ξεχνάμε ότι αναφερόμαστε στην μεγαλύτερη παραχώρηση οδικού άξονα στην Ελλάδα – άρα το κόστος και οι υποχρεώσεις αυτών που θα προχωρήσουν σε διελεύσεις, θα είναι μεγάλες.
Θετική εξέλιξη επίσης, είναι και η αποδοχή εκ μέρους του υπουργείου Οικονομικών τόσο της ρήτρας διαθεσιμότητας, όσο και της μη καταβολής διοδίων για τους Κρητικούς στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει εναλλακτική αρτηρία. Κάτι που βρίσκει σύμφωνη μέχρι στιγμής και την τοπική αυτοδιοίκηση. Οι προμελέτες υπάρχουν, οπότε αυτό που προέχει, είναι ο συντονισμός του υπουργείου Οικονομικών με την Περιφέρεια και τον ΟΑΚ.
Αυτό όμως που είναι πάρα πολύ σημαντικό, είναι να παρουσιαστεί επίσημα η πρόταση για όλο το ανάπτυγμα του δρόμου, συγκεκριμένα, αποσαφηνισμένα και κυρίως κοστολογημένα σε συνάρτηση με την καταβολή ή μη διοδίων από τους κατοίκους της Κρήτης. Οι φορείς γνωρίζουν για τη βούληση, τον τρόπο, κλπ, δεν γνωρίζουν όμως το ουσιαστικό κομμάτι, που βέβαια άπτεται τεχνικής προσέγγισης. Και αυτό που ίσως για κάποιους δεν θεωρείται μείζον, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ως πολιτικός μηχανικός ότι είναι ιδιαίτερα κρίσιμο – μην ξεχνάμε άλλωστε πως ο «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».
Σε κάθε περίπτωση, η αναβλητικότητα έχει βαρύ τίμημα. Κοστίζει ζωές. Κρατά το νησί στην υστέρηση. Στέκεται τροχοπέδη στην ανάπτυξη και την ευημερία του. Το εμβληματικό έργο του ΒΟΑΚ, σε συνδυασμό με την απόκτηση νέου αεροδρομίου στο Καστέλι και την αναβάθμιση των υφιστάμενων αερομεταφορών και ακτοπλοϊκών υποδομών προσδίδουν στην Κρήτη την αναπτυξιακή ανάσα που χρειάζεται για να γίνει παραγωγικός, οικονομικός, αναπτυξιακός και τουριστικός κόμβος.
Βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα στο σημείο που καλούμαστε όλοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να απαντήσουμε σε μια ιστορική εκκρεμότητα. Να προχωρήσουμε μπροστά και να δημιουργήσουμε τις αναγκαίες και ικανές συνθήκες ανάπτυξης για την Κρήτη και τους κατοίκους της.
Ο κύβος ερρίφθη!