Τις ουσιαστικές και σημαντικές διαφορές στην πολιτική ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στις τακτικές αποκλιμάκωσης της λιτότητας στην χώρα μας μετά την έξοδο από τα μνημόνια, αλλά και την εμφανή μεροληψία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη υπέρ των λίγων και ισχυρών – εις βάρος μάλιστα των πολλών – ανέδειξε με την τοποθέτησή του στην συζήτηση για τον προϋπολογισμό, ο Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Χάρης Μαμουλάκης: «Η επιτυχής έξοδος από τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής το καλοκαίρι του 2018 αύξησε τους βαθμούς δημοσιονομικής ελευθερίας της χώρας μας και δημιούργησε ένα σταθερό δυνητικό διάδρομο σταδιακής μείωσης της λιτότητας τα επόμενα χρόνια. Αυτή την αντίληψη την μοιραζόμαστε οι περισσότεροι σε αυτή εδώ την αίθουσα. Αυτό όμως, που κάνει τις στρατηγικές των κομμάτων να αποκλίνουν είναι ακριβώς η διαδρομή που επιλέγουν για την αποκλιμάκωση της λιτότητας στη χώρα. Και ο τρόπος που επιθυμούν να μοιράσουν τους καρπούς αυτών των προσπαθειών. Βασικό επίδικο του προϋπολογισμού είναι, λοιπόν, ο τρόπος ακριβώς με τον οποίο επιλέγει η κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργήθηκε από τις επιτυχημένες προσπάθειες της προηγούμενης κυβέρνησης και κυρίως από τις θυσίες του ελληνικού λαού».
Και συνέχισε, τονίζοντας ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για να αυξήσει τις δαπάνες για το κοινωνικό κράτος, την ίδια στιγμή που μειώνει τις δαπάνες για τους φορείς του στενού δημοσίου κατά μισό δις στις κατηγορίες των γενικών εξόδων. «Όποιος έχει την οποιαδήποτε επαφή με κάποια δημόσια υπηρεσία της χώρας, εκτός ίσως από τον κύριο Σταϊκούρα, θα ξέρει ότι οι δαπάνες αυτές έχουν ελαχιστοποιηθεί τα χρόνια των μνημονίων με τεράστιες συνέπειες για τις προσφερόμενες υπηρεσίες σε αυτές» εξήγησε ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Με μηδενικές αυξήσεις στις δαπάνες για το στενό δημόσιο, χολερικές αυξήσεις για το κοινωνικό κράτος και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων κολλημένο στα περσινά επίπεδα, η Ν.Δ. επιλέγει να χρησιμοποιήσει το χώρο που δημιουργήθηκε σε φοροαπαλλαγές. Επιλογή επί της αρχής κατανοητή, καθώς κανείς δεν αμφιβάλει ότι οι Έλληνες έχουν υπερφορολογηθεί τα τελευταία χρόνια. Οι φοροαπαλλαγές αυτές θα μπορούσαν να αφορούν τα λαϊκά στρώματα. Θα μπορούσαν π.χ. να ευνοούν την τελική κατανάλωση μέσα από τις μειώσεις στο ΦΠΑ που είχε προγραμματίσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο η επιλογή του κυρίου Σταικούρα είναι σαφής. Πολλά για τους λίγους, ψίχουλα για τους πολλούς».
Αναφέρθηκε επίσης, στις άκρως αντιαναπτυξιακές πολιτικές της Κυβέρνησης ΝΔ, όπως στο ότι δεν αγγίζεται ο συντελεστής αποσβέσεων, δεν αλλάζει η προκαταβολή φόρου και δεν καταργείται το τέλος επιτηδεύματος, λέγοντας : «Ο προϋπολογισμός όχι μόνο είναι νεοφιλελεύθερος, επειδή συρρικνώνει και άλλο το κράτος, όχι μόνο είναι αντικοινωνικός, επειδή αναδιανέμει εισοδήματα υπέρ των πλουσίων, αλλά είναι και αντιαναπτυξιακός καθώς δεν ευνοεί τις πραγματικές επιχειρήσεις της χώρας».
Ειδική αναφορά έκανε ο Χάρης Μαμουλάκης και στο μέλλον του προγράμματος «Φιλόδημος», ένα πρόγραμμα που «έλυσε τα χέρια» και έδωσε ανάσα ζωής στους Ο.Τ.Α όλης της χώρας, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Όπως γνωρίζετε την προηγούμενη Δευτέρα ο Υπουργός Εσωτερικών, ο κ. Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος Φιλόδημος. Ενός χρηματοδοτικού εργαλείου που έδωσε ανάσα ζωής στην τοπική αυτοδιοίκηση και μπόρεσε να αφουγκραστεί τις ανάγκες των Δήμων σε μικρά έργα υποδομής σε πλήθος τομέων όπως η ύδρευση, η άρδευση, τα αντιπλημμυρικά έργα και η αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος των ΟΤΑ.
Η αιτιολογία ήταν κατά τον ίδιο το ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους για το πέραν του ενός δις έργα που αναμένονταν να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Παρά την συμφωνία της προηγούμενης κυβέρνησης για ανοικτό credit line με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Την Τετάρτη μάλιστα σε σχετική απάντηση στον συνάδελφο μου Αλέξη Χαρίτση, αφού κατακεραύνωσε τον ΣΥΡΙΖΑ μας διαβεβαίωσε ότι κανένα από τα 500 και έργα του προγράμματος δεν θα χαθούν. Και σήμερα τι βλέπουμε; Ότι το πρόγραμμα, ή κάποιο ολόιδιο ακριβώς ίδιου μεγέθους είναι στον προγραμματισμό της κυβέρνησης.
Άρα ο κύριος Θεοδωρικάκος μας λέει:
Ότι το φυσικό αντικείμενο του Φιλόδημου θα παραμείνει καθώς όλα τα έργα που θα εντάσσονταν πριν θα ενταχθούν και τώρα.
Ότι το χρηματοδοτικό σκέλος του προγράμματος θα παραμείνει ίδιο καθώς αυτό αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό.
Και ότι η χρηματοδοτική αρχιτεκτονική του προγράμματος θα παραμείνει η ίδια καθώς σε ετήσια βάση θα ανανεώνεται ο δανεισμός για τις ανάγκες του προγράμματος.
Άρα τι θα αλλάξει ο κύριος Θεοδωρικάκος; Το όνομα;
Ή μήπως την ίδια την διαδικασία επιλογής των έργων; Μήπως το μόνο που τελικώς θα αλλάξει είναι η υποχρέωση όλων των αυτοδιοικητικών της χώρας να διαμεσολαβούν τις ανάγκες του Δήμου τους από την προσωπική του χάρη και εύνοια;
Νομίζω ότι η στάση του κυρίου Υπουργού και οι ανακοινώσεις του στερούνται σοβαρότητας και δημιουργούν τεράστια και αχρείαστη αναστάτωση στον κόσμο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεν είναι αργά να ανακαλέσετε κύριε Υπουργέ και απλά να μας πείτε ότι θα κάνετε μικρο-τροποποιήσεις».
Αναλυτικά η τοποθέτηση:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Η σημερινή συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2019-2020 είναι η καλύτερη ευκαιρία για να αναδειχθούν οι διαφορές των δύο κομμάτων εξουσίας, του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ.
Η επιτυχής έξοδος από τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής το καλοκαίρι του 2018 αύξησε τους βαθμούς δημοσιονομικής ελευθερίας της χώρας μας. Και μαζί δημιούργησε ένα σταθερό δυνητικό διάδρομο σταδιακής μείωσης της λιτότητας τα επόμενα χρόνια, με την προϋπόθεση μιας ευνοϊκής συγκυρίας στο διεθνές οικονομικό κλίμα.
Αυτή την αντίληψη την μοιραζόμαστε οι περισσότεροι σε αυτή εδώ την αίθουσα.
Αυτό όμως που κάνει τις στρατηγικές των κομμάτων να αποκλίνουν σημαντικά είναι ακριβώς η διαδρομή που επιλέγουν για την αποκλιμάκωση της λιτότητας στη χώρα. Και ο τρόπος που επιθυμούν να μοιράσουν τους καρπούς αυτών των προσπαθειών αποτελεί ουσιαστική διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.
Βασικό επίδικο του προϋπολογισμού είναι, λοιπόν, ο τρόπος ακριβώς με τον οποίο επιλέγει η κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργήθηκε από τις επιτυχημένες προσπάθειες της προηγούμενης κυβέρνησης και κυρίως από τις θυσίες του ελληνικού λαού.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Το πρώτο αβίαστο συμπέρασμα είναι ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν σκοπεύει χρησιμοποιήσει τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για να αυξήσει τις δαπάνες για το κοινωνικό κράτος. Ταυτόχρονα, μένοντας σταθερή στις ιδέες τις αναφορικά με το… επάρατο Δημόσιο, μειώνει τις δαπάνες για τους φορείς του στενού Δημοσίου κατά μισό δις στις κατηγορίες των γενικών εξόδων. Όποιος έχει την οποιαδήποτε επαφή με κάποια δημόσια υπηρεσία της χώρας, εκτός ίσως από τον κύριο Σταϊκούρα, θα γνωρίζει ότι οι δαπάνες αυτές έχουν ελαχιστοποιηθεί τα χρόνια των μνημονίων με τεράστιες συνέπειες για τις προσφερόμενες υπηρεσίες σε αυτές. Αλλά τέλος πάντων, αυτό πιστεύει ο κύριος Υπουργός, αυτό κάνει.
Με μηδενικές αυξήσεις στις δαπάνες για τον στενό Δημόσιο Τομέα, ασθενικές αυξήσεις για το κοινωνικό κράτος και το Π.Δ.Ε. κολλημένο στα περσινά επίπεδα, η Ν.Δ. επιλέγει να χρησιμοποιήσει τον χώρο που δημιουργήθηκε σε φοροαπαλλαγές. Επιλογή επί της αρχής κατανοητή καθώς κανείς δεν αμφιβάλει ότι οι έλληνες έχουν υπερφορολογθεί τα τελευταία χρόνια. Τα ερωτήματα όμως αρχίζουν να γίνονται επίμονα όταν εστιάσουμε πιο προσεκτικά στην κατεύθυνση αυτών των φοροαπαλλαγών. Γιατί, όπως αποδεικνύεται, τη μερίδα του λέοντος την παίρνουν τα υψηλά εισοδήματα και οι μεγάλες επιχειρήσεις τις χώρας οι οποίες ευνοούνται σχεδόν κατά μισό δις από την μείωση της φορολογίας επί των κερδών.
Οι φοροαπαλλαγές αυτές θα μπορούσαν να αφορούν τα λαϊκά στρώματα. Θα μπορούσαν π.χ. να ευνοούν την τελική κατανάλωση μέσα από τις μειώσεις στο ΦΠΑ που είχε προγραμματίσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο η επιλογή του κυρίου Σταϊκούρα είναι σαφέστατη: Πολλά για τους λίγους, ψίχουλα για τους πολλούς. Αλλά ακόμα και αν συμφωνούσαμε ότι όλες οι φοροελαφρύνσεις θα έπρεπε να κατευθυνθούν στις επιχειρήσεις, που δεν συμφωνούμε βέβαια, οι επιλογές της σημερινής κυβέρνησης εκεί είναι άκρως αντιαναπτυξιακές.
Γιατί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της συμπολίτευσης η πραγματική οικονομία σήμερα, η ραχοκοκαλιά της μικρομεσαίας ελληνικής επιχειρηματικότητας δεν διεκδικεί περισσότερα κέρδη, αλλά περισσότερη ρευστότητα.
Και σε αυτή την κατεύθυνση επιλέγετε να μην κάνετε σειρά παρεμβάσεων που θα έκαναν την πραγματική οικονομία να κινητοποιηθεί. Δεν αγγίζετε τον συντελεστή αποσβέσεων. Δεν αλλάζετε την προκαταβολή φόρου. Και δεν καταργείτε το τέλος επιτηδεύματος.
Άρα ο προϋπολογισμός, όχι μόνο είναι νεοφιλελεύθερος, επειδή συρρικνώνει και άλλο το κράτος, όχι μόνο είναι αντικοινωνικός, επειδή αναδιανέμει εισοδήματα υπέρ των πλουσίων, αλλά είναι και αντιαναπτυξιακός καθώς δεν ευνοεί τις πραγματικές επιχειρήσεις της χώρας. Και είναι αντιαναπτυξιακός για έναν επιπλέον λόγο. Γιατί ο μόνος κλάδος που φωτογραφίζεται ως το προνομιακό όχημα της πολυπόθητης ανάπτυξης είναι ο κατασκευαστικός και το real estate.
Τέλος, επιτρέψτε μου, να αναφερθώ και σε ένα ελαφρώς διαφορετικό θέμα το οποίο όμως σχετίζεται με τον σημερινό διάλογο για τον προϋπολογισμό. Το μέλλον του προγράμματος “Φιλόδημος”. Όπως γνωρίζετε, την προηγούμενη Δευτέρα ο Υπουργός Εσωτερικών, ο κύριος Θεοδωρικάκος, ανακοίνωσε την κατάργηση του προγράμματος “Φιλόδημος”. Ενός χρηματοδοτικού εργαλείου που έδωσε ανάσα ζωής στην τοπική αυτοδιοίκηση και μπόρεσε να αφουγκραστεί τις ανάγκες των Δήμων σε μικρά έργα υποδομής σε πλήθος τομέων όπως η ύδρευση, η άρδευση, τα αντιπλημμυρικά έργα και η αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος των ΟΤΑ.
Η αιτιολογία ήταν, κατά τον ίδιο βέβαια, ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν είχε εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους για το πέραν του ενός δις έργα που αναμένονταν να ενταχθούν στο πρόγραμμα. Παρά την συμφωνία της προηγούμενης κυβέρνησης για ανοικτό credit line με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Την Τετάρτη μάλιστα, σε σχετική απάντηση στον συνάδελφο μου Αλέξη Χαρίτση, αφού κατακεραύνωσε τον ΣΥΡΙΖΑ, μας διαβεβαίωσε ότι κανένα από τα 500 και πλέον έργα του προγράμματος δεν θα χαθούν. Και σήμερα τι βλέπουμε; Ότι το πρόγραμμα, ή κάποιο ολόιδιο ακριβώς ίδιου μεγέθους είναι στον προγραμματισμό της κυβέρνησης.
Άρα ο κύριος Θεοδωρικάκος μας λέει: Ότι το φυσικό αντικείμενο του Φιλόδημου θα παραμείνει καθώς όλα τα έργα που θα εντάσσονταν πριν θα ενταχθούν και τώρα. Ότι το χρηματοδοτικό σκέλος του προγράμματος θα παραμείνει ίδιο καθώς αυτό αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό. Και ότι η χρηματοδοτική αρχιτεκτονική του προγράμματος θα παραμείνει η ίδια καθώς σε ετήσια βάση θα ανανεώνεται ο δανεισμός για τις ανάγκες του προγράμματος.
Άρα τι θα αλλάξει ο κύριος Θεοδωρικάκος; Το όνομα; Το brandname θα αλλάξετε, κύριε Θεοδωρικάκο για να καρπωθείτε τον Φιλόδημο;
Ή μήπως θα αλλάξει την ίδια την διαδικασία επιλογής των έργων; Μήπως το μόνο που τελικώς θα αλλάξει είναι η υποχρέωση όλων των αυτοδιοικητικών της χώρας να διαμεσολαβούν τις ανάγκες του Δήμου τους από την προσωπική του χάρη και εύνοια;
Νομίζω ότι η στάση του κυρίου Υπουργού και οι ανακοινώσεις του στερούνται σοβαρότητας και δημιουργούν τεράστια και αχρείαστη αναστάτωση στον κόσμο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Δεν είναι αργά να ανακαλέσετε κύριε Υπουργέ και απλά να μας πείτε ότι θα κάνετε μικρο-τροποποιήσεις.
Σας ευχαριστώ!