Κοινοβουλευτική Ερώτηση του Χάρη Μαμουλάκη.
Το ζήτημα των φωτογραφικών διατάξεων υπέρ μεμονωμένων μεγάλων παραγωγών αιολικής ενέργειας στην Κρήτη, αναδεικνύει με Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βουλευτής Ηρακλείου, Χάρης Μαμουλάκης.
Όπως αναφέρεται στην Ερώτηση, σύμφωνα με το άρθρο 100 του νόμου 4821/2021 «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις» επιτράπηκε σε κατόχους αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικούς σταθμούς σε νησιά να κάνουν χρήση της υπό ολοκλήρωσης υποθαλάσσιας διασύνδεσης των νησιών για την διοχέτευση ενέργειας τους.
Η παραπάνω διάταξη, που προωθήθηκε με τροπολογία της τελευταίας στιγμής σε σχέδιο νόμου μη-συναφούς υπουργείου, στην πραγματικότητα «φωτογράφιζε» τις άδειες εγκατάστασης στην Κρήτη δύο μεμονωμένων επιχειρηματικών ομίλων που είχαν παρασχεθεί δυνάμει των αποφάσεων της ΡΑΕ υπ΄ αριθμόν 910/2011, 384/2012, 385/2012, 78/2011, 183/2011, 185/2011, 186/2011, 178/2011, 201/2011, 203/2011 συνολικής ισχύος 2.000 MW. Με βάση το κανονιστικό πλαίσιο στην βάση του οποίου οι εν λόγω άδειες εκδόθηκαν, οι παραγωγοί επιφορτίζονταν με την ανταποδοτική, ως προς το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, υποχρέωση να πραγματοποιήσουν οι ίδιοι την διασύνδεση τους με το ηπειρωτικό δίκτυο ώστε να μην επιβαρυνθεί ο καταναλωτής και η εθνική οικονομία. Ωστόσο, η επιτυχείς ολοκλήρωση της μικρής διασύνδεσης και η αναμενόμενη υλοποίηση της μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης, έργα τα οποία αμφότερα εκκίνησαν την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, καθιστούσε το σκεπτικό στη βάση του οποίου οι παραπάνω άδειες είχαν εκδοθεί, επί της ουσίας, ανεπίκαιρο.
Με την παραπάνω διάταξη, ωστόσο, οι εν λόγοι επιχειρηματικοί όμιλοι όχι μόνο απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση οι ίδιοι να πραγματοποιήσουν την υποθαλάσσια διασύνδεση την οποία επί σειρά ετών δεν εκπλήρωσαν αλλά και διατήρησαν το δικαίωμα τους στο νέο καθεστώς, έξω δηλαδή από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες που προβλέπει ο σημερινός νόμος 4414/2016 για την παροχή αδειών εγκατάστασης. Ακόμα χειρότερο, δε, είναι το γεγονός ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τον Αύγουστο του 2021 ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης για την διερεύνηση του νέου τρόπου λειτουργίας, των αναγκαίων εφεδρειών ισχύος, των περιθωρίων εγκατάστασης νέων μονάδων διεσπαρμένης παραγωγής στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της Κρήτης σε συνέχεια της διασύνδεσης του με το ηπειρωτικό σύστημα. Κοινώς, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, κατά εμφανή παράβαση της ανεξαρτησίας της, καλείται, εκ των υστέρων, να αποφασίσει για το αν η διατήρηση των εν λόγω αδειών είναι συμβατή με τον νέο ενεργειακό σχεδιασμό του νησιού και, επί της ουσίας, να νομιμοποιήσει την ήδη ειλημμένη πολιτική απόφαση σχετικά με την υλοποίηση τους.
Η παραπάνω διάταξη θέτει εμφανώς ζητήματα που άπτονται του δικαίου του ανταγωνισμού καθώς αποτελεί προνομιακή μεταχείριση μεμονωμένων επιχειρηματικών ομίλων και τραυματίζει την αξιοπιστία του θεσμικού πλαισίου της χώρας στα μάτια της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας στον χώρο των ΑΠΕ με βάση το οποίο ο διαθέσιμος ηλεκτρικό χώρος διατίθεται μέσα από ανταγωνιστικές διαδικασίες. Ταυτόχρονα, όμως, η παραπάνω διάταξη θέτει ερωτήματα για τον τρόπο τιμολόγησης της παρεχόμενης ενέργειας στις μονάδες παραγωγής αιολικής ενέργειας οι άδειες εγκατάστασης των οποίων παρέμειναν σε ισχύ με «χαριστικό τρόπο».
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1) Με βάση ποια διαδικασία θα προσδιοριστούν οι τιμές αποζημίωσης των παραγωγών που ευνοούνται από την προνομιακή διάταξη της απαλλαγής από την υποχρέωσης υποθαλάσσιας διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό διασυνδεδεμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας;
2) Με ποιο τρόπο σχεδιάζει το Υπουργείο και η ΡΑΕ να απαιτήσει την ανταποδοτική υποχρέωση για την ανάπτυξη του ηλεκτρικού δικτύου από την οποία απαλλάχτηκαν οι εν λόγω παραγωγή;
3) Για ποιο λόγο δεν αφέθηκε η ΡΑΕ να επιτελέσει τον θεσμικό της ρόλο και να προσδιορίσει πρώτα τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο στην Κρήτη πριν από οποιεσδήποτε πολιτικές αποφάσεις που θα την δέσμευαν ως προς τις υφιστάμενες μη-υλοποιημένες άδειες εγκατάστασης στο νησί;