Η ψήφιση σήμερα του κατατεθέντος σχεδίου νόμου αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του Οργανισμού Λιμένα Ηρακλείου (ΟΛΗ).
Αντίθετα απ την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ της περιόδου 2015-2019, είχε υιοθετηθεί με το νόμο 4597/2019, η βέλτιστη διεθνής πρακτική αξιοποίησης των λιμανιών με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα, και υποπαραχωρήσεις επιμέρους εμπορικών δραστηριοτήτων με διεθνείς διαγωνισμούς. Δηλαδή οι Οργανισμοί Λιμένα παρέμειναν υπό δημόσιο έλεγχο, δεν πωλούνται και παραμένουν στο Δημόσιο
Στην Ευρώπη αλλά και σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο (πχ ΗΠΑ), τα λιμάνια είναι δημόσια και διοικούνται από δημόσιες αρχές οι οποίες παραχωρούν εκτάσεις και υποδομές σε ιδιώτες, στη βάση συγκεκριμένου αναπτυξιακού σχεδίου, προκειμένου να ασκήσουν τη δραστηριότητα τους. Σύμφωνα με στοιχεία του ESPO (Ευρωπαϊκού Οργανισμού Λιμένων) το 93% των Ευρωπαϊκών λιμένων είναι δημόσια.
Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αντίθετα, ποτέ δεν έκρυψε τον προγραμματικό της στόχο για την ιδιωτικοποίηση των Περιφερειακών λιμανιών. Με την ανάληψη των καθηκόντων της, αμφισβήτησε και απέρριψε το μοντέλο που επελέγη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, προχωρώντας το διακηρυγμένο σχέδιο για ιδιωτικοποίηση των μεγάλων λιμανιών.
Η διαδικασία της πώλησης του λιμανιού του Ηρακλείου αφορούσε στο 67% των μετοχών του Ο.Λ.Η. Ως προτιμητέος επενδυτής ανακηρύχθηκε η «Κοινοπραξία Grimaldi Euromed S.p.A. & Μινωικές Γραμμές Α.Ν.Ε.». με το τίμημα της πώλησης να ανέρχεται στα 80 εκατ. ευρώ.
Η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΗ με βάση και τις προβλέψεις της Σύμβασης Παραχώρησης προκαλεί σειρά σοβαρών προβλημάτων, και θέτει εύλογα ερωτήματα και απορίες:
1.Ο δημόσιος σχεδιασμός για την ανάπτυξη του λιμανιού σε σχέση με την περιφέρεια και τις ανάγκες της υποτάσσεται στα σχέδια μιας ιδιωτικής επιχείρησης.
2.Ο Όμιλος GRIMALDI μέσω των Μινωικών Γραμμών ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της ακτοπλοικής σύνδεσης του Ηρακλείου με τον Πειραιά. Με την απόκτηση του Ο.Λ.Η δημιουργούνται οι συνθήκες για την ύπαρξη μονοπωλίου.
3.Οι υποχρεωτικές επενδύσεις που περιγράφονται στη σύμβαση είναι ελάχιστες σε σχέση με τη δυναμικότητα του λιμανιού και δεν αφορούν στην παραγωγική του αναβάθμιση παρά μόνο στην κατασκευή κτιρίου για τη στέγαση των Υπηρεσιών του Υπουργείου Ναυτιλίας. Το ύψος των επενδύσεων να εκτιμώνται σε μόλις 3 εκατομμύρια ευρώ.(2040 χ 1500=3.060.000).Ποιος ο λόγος πώλησης του λιμένα λοιπόν;
4.Δεν προβλέπονται ελάχιστα επίπεδα διακίνησης επιβατών και φορτίων. Η πρόβλεψη αυτή που υπήρχε στις Συμβάσεις του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης για τα φορτία, διασφάλιζε τα λιμάνια από την απαξίωση. Ειδικότερα τα διασφάλιζε από την περίπτωση ο νέος ιδιοκτήτης να προχωρήσει για δικούς του λόγους στην απαξίωση του λιμανιού, που θα εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντα του.
5.Στο άρθρο 6.2 της Σύμβασης αναφέρεται ότι ο Ο.Λ.Η εντός εννέα μηνών θα υποβάλλει Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και Μελέτη Διαχείρισης (Master Plan) καθώς και ΣΜΠΕ. Με αυτό τον τρόπο ανατίθεται ο σχεδιασμός της ανάπτυξης του λιμανιού στον ιδιώτη επενδυτή. Αντίθετα, θα έπρεπε οι μελέτες αυτές να έχουν ολοκληρωθεί από την δημόσια διοίκηση του ΟΛΗ με γνώμονα την ανάπτυξη του λιμανιού και με βάση τις ανάγκες της πόλης, της Π.Ε Ηρακλείου, και της περιφέρειας, δίνοντας τη δυνατότητα στον επενδυτή να αποκομίσει ένα εύλογο κέρδος από τη δραστηριότητα που θα αναπτύξει.
6.Στην παράγραφο 9.2 αναφέρεται ότι ο ΟΛΗ δικαιούται, κατά την παροχή πρόσβασης στο λιμάνι και την επιβολή τελών και χρεώσεων να κάνει διακρίσεις σε διαφορετικές ομάδες χρηστών
7.Τίθεται ελάχιστο όριο ιδίων κεφαλαίων (παρ. 13.3) στα 5 εκατ. όταν το 2022 (τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός) τα ίδια κεφάλαια ανέρχονταν σε 17,8 εκατ.
8.Σύμφωνα με το άρθρο 29.2 δεν απαιτείται συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου για την ενεχυρίαση μετοχών, την εκχώρηση δικαιωμάτων, απαιτήσεων κλπ.
9.Με το άρθρο 13 του Κυρωτικού Νόμου συστήνεται ως ΝΠΔΔ το «Λιμενικό Ταμείο Ηρακλείου». Στο Λιμενικό Ταμείο Ηρακλείου ανατίθεται το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων εντός της χερσαίας λιμενικής ζώνης των εξής λιμένων και λιμενικών υποδομών, ρητώς εξαιρουμένων των χώρων που ανήκουν στην κυριότητα, διοίκηση και διαχείριση του Υπουργείου Πολιτισμού, α) του Ενετικού λιμένα, β) του λιμένα Λινοπεραμάτων, γ) των αλιευτικών καταφυγίων Άρβης, Καστρίου και Λούτρας δ) η Νέα Εξωμετρική Ζώνη Β («Θεατρικός Σταθμός»), ε) η Νέα Εξωμετρική Ζώνη Γ («ΚΤΕΛ»), στ) η Νέα Εξωμετρική Ζώνη Δ («Λιμενικό Περίπτερο»). Εάν οι χώροι που εξαιρούνται από τη Σύμβαση και από τη δικαιοδοσία του ιδιωτικοποιημένου πλέον Ο.Λ.Η είναι αυτοί που είχε συμφωνηθεί να παραχωρηθούν στην αυτοδιοίκηση, το ερώτημα είναι γιατί δεν παραχωρήθηκαν;
10.Θα έπρεπε να υπάρχει καλύτερη διασφάλιση των εργαζομένων καθώς , σε αντίθεση με τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ, οι εργαζόμενοι στον ΟΛΗ αμείβονται με το ενιαίο μισθολόγιο. Κατά συνέπεια η επαρκής για τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ πρόβλεψη της τήρησης των ΣΣΕ θα έπρεπε σε αυτή την περίπτωση να είναι πιο αναλυτική και πιο συγκεκριμένη.
Ηράκλειο, 18/07/2024
Γραφείο Τύπου
Δτης ΝΕ Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ